زباله الکترونیکی اصلا چی هست ؟ چرا انقدر اسمش با کلاسه ؟
یادتون هست اولین کامپیوتر خونگی که داشتین چه مدلی بوده؟ گوشی كه خریدین چطور؟ هنوز دارینش؟ اصن ازش استفاده می كنین؟
آخرین باری كه باتری ساعت دیواریتون رو عوض كردین كی بود؟ باتری كهنه رو كجا انداختین؟ توی سطل زباله؟
باتری، تراشه های الكترونیكی، ریزپردازنده ها، سی دی های شكسته شده ، لامپ ها و... همه و همه بعد از اینكه عمر مفید خودشون رو گذروندن وارد سطل زباله میشن!
آمار و ارقام زباله های الکترونیک !
گفته میشه هر فرد به صورت متوسط هر سه سال یك بار گوشی موبایل خودش رو عوض می كنه. بعضی از مردم دوست دارن آخرین مدل گوشی همراه رو در دستشون بگیرن در حالی كه شاید اصلا به فناوری موبایل جدید احتیاجی نداشته باشن و گوشی قبلیه هنوز براشون خوب كار كنه!
این زباله ها ترکیب جدول مندلیفن !
در گوشی های تلفن همراه عناصر نایاب یا كمیاب بسیار كمی مثل لانتانیدها، به كار برده میشن. جیوه، سرب، كادمیوم، و سایر فلزات سنگین از جمله ی این عناصرها هستن. شاید اغراق نباشه اگه بگیم كل جدول تناوبیمون تو گوشی مون جا گرفته.. اما همین میزان كم از هر كدوم از عناصر در تراشه ها، می تونه در بین زباله های دیگه وارد آب، خاك و بدن ما بشه. مثلا كادمیوم موجود در هر باتری گوشی تلفن همراه، می تونه 600 مترمكعب آب رو آلوده كنه.
این زباله ها شوخی ندارن !
متاسفانه بعد از نفوذ كردن عناصر در محیط زیست، آب و خا كمون، وارد بدن انسان شده و می تونه بیماری هایی مانند كمبود آهن، آسیب های مغزی، بیماری های كبدی، پوستی، سرطان ها و...را باعث بشه.
زباله های الکترونیکی رو نمیشه سوزوند !
در این روش خطر انتشار آلودگی و مواد سمی بسیار زیاد است. سوزاندن زباله های رایانه ای بزرگترین منبع دی اكسین ها و انتشار فلزات سنگین مانند جیوه در هوا است.
زباله های الکترونیکی رو نمیشه دفن کرد !
شرط اصلی دفن زباله های الكترونی، نفوذناپذیری محل دفن است. تقریبا چنین مكانی اصلا وجود ندارد. تحقیقات نشان می دهد كه در محل دفن مانیتورهای CRT ، هر عدد لامپ اشعه ی كاتدی می تواند تا 86/1 گرم سرب را وارد شیرابه محل دفن زباله كند. و موجب آلوده شدن آب و خاك شود. البته احتمال آتش سوزی در این مكان ها نیز وجود دارد.
زباله های الکترونیکی رو میشه جداسازی / آلودگی زدایی و بعد هم بازیافت کرد ... به همین ترتیب که عرض شد !
در این فرآیندها، بعد از جداسازی مواد سمی و مضر از قطعات، فلزات موجود در تراشه ها جدا شده و می توان از آن ها به عنوان ماده ی خام استفاده كرد.
طی تحقیقی كه در كشور نروژ انجام شده، در صورتی كه هر كاربر از سه میلیارد كاربر تلفن همراه در جهان، یك تلفن همراه بلا استفاده را بازیافت كند، 270 هزار تن مواد خام در هر سال ذخیره خواهد شد.
باید زبون نسل جدیدی ها رو بهتر بفهمیم !
شاید بشه از زباله های الكترونیكی به عنوان نسل جدید زباله ها یاد كنیم. یه جور آشغال های دوست داشتنی كه روزی به عنوان تلفن همراه در كنار خودمون داشتیمشون. به یاد داشته باشیم قبل از خرید هر قطعه ی الكترونی از خودمون بپرسیم واقعا بهش نیاز دارم؟
و بعد از اینكه عمرشون سر اومد ببینیم كدوم منزل براشون مناسب تره؟ زندگی دوباره با بازیافت؟ یا انتخاب آلودگی زیستی و مریضی خودمون؟
