در طول تاریخ، مردم به زیبایی بدن افراد اهمیت دادن. جامعه، رسانهها، رسانههای اجتماعی و فرهنگ عامه اغلب این دیدگاهها رو شکل میدن، و این میتونه بر نحوه دیدن بدن خودمون تأثیر بذاره. یکی از جنبههای مهم تصویر خود که در موقعیتهای اجتماعی ظهور پیدا میکنه تصویر بدن افراد هست که اشاره به افکار، اعتقادات، احساسات و رفتارهای مرتبط با بدن ادراک شده داره. نارضایتی از بدن هم جنبههایی از تصویر بدنی هست که به ارزیابی منفی از اندازه، شکل و وزن بدن برمیگرده و به تفاوت بین تصویر بدن واقعی و تصویر بدن ایدهآل اشاره داره. تصویر بدن نه تنها یک پدیده ناشی از ساختار اجتماعی هست بلکه، این مسئله مرتبط هست که فرد چگونه تعاملات خودش با دیگران رو تجربه میکنه. در زیر با هم این مفهوم رو بررسی و راهکارهای موجود جهت بالا بردن تصویر بدنی مثبت رو مرور میکنیم:
تصویر بدنی چی هست؟
تصویر بدنی تصویری هست که ما در ذهنمون از اندازه شکل و ظاهر بدنمون داریم و احساساتی که از این ویژگیها و ساختار قسمتهای بدنمون در ما وجود داره، تعریف میشه.
چرا یک تصویر بدنی مثبت اهمیت داره؟
تصویر بدنی مثبت وقتی ایجاد میشه که فرد بتونه بدنش رو بپذیره، ستایش کنه و به اون احترام بذاره. چنین تصویری احتمال ابتلای فرد به مشکلات و اختلالات خوردن رو کاهش میده. افرادی که از بدنشون راضی هستن، اعتماد به نفس و عزت نفس بیشتری دارن و نگرش اونها به تغذیه وفعالیتهای فیزیکی متعادل هست.
آمار در مورد تصویر بدنی چی میگه؟
بر اساس مطالعات تصویر بدنی در آمریکا، 83 درصد از زنان و 75 درصد از مردان از بدن خودشون ناراضی هستن.
تعصب وزن چی هست؟
"تعصب نسبت به وزن" یا Weight Bias هم به معنای برچسب زدن منفی به دیگران به دلیل وزن اونها هست و می تونه باعث طرد و به حاشیه روندن افراد بشه.
پیام جامعه در مورد تصویر بدنی به ما چی هست؟
• پیامهای جامعه درباره تصویر بدن عموماً توسط رسانهها، صنعت زیبایی و مفاهیم قدیمی سلامت و تناسب اندام شکل میگیره. این پیامها شکل و اندازه بدن رو به عنوان اصلیترین موضوع و به نوعی هدف تعریف میکنن. از قضا، اکثر عکسهای رسانهای که افرادی را با اندام بینقص به تصویر میکشن (که ممکن هست در واقع به طور جدی کم وزن باشن) با فناوری مدرن به این اندام دست پیدا کردن. در بهترین حالت، ممکن هست تنها برای درصد کمی از جمعیت این اتفاق بیوفته.
• این هم ناعادلانه و هم غیرواقعی هست که انتظار داشته باشیم همه «کامل» به نظر برسن، اما مقاومت در برابر دیدن این تصاویر سخت هست. ممکن هست در قدم اول ممکنه سخت باشه که از دنبال کردن این قبیل تصاویر دست برداریم، اما باید بدونیم که دنبال کردن این تصاویر ممکنه به سلامت روانی ما آسیب وارد کنه و اعتماد به نفس ما رو نشونه بگیره. چندین میلیون دلار صنایع رژیمی، دارویی و آرایشی داریم که محصولاتشون رو تبلیغ میکنن و تلویحاً به این گفته اشاره دارن که: "مرا امتحان کن، پولت رو به من بده، و من به تو قول خوشبختی ابدی میدم."
• پیامهای جامعه در مورد استانداردهای بدن عمیقاً در فرهنگ ما ریشه داره، و در مورد دوستان، خانواده، اغلب به منظور آسیب رساندن به فردی نیست که نظرات به او ارسال میشه. اما این نظرات اغلب استانداردهای غیرممکن رو تکرار می کنن و به ما میگن: «شما آنطور که هستید خوب نیستید. بدن شما آنطور که هست خوب نیست.» وقتی این پیام رو میپذیریم، به خودمون میگییم: «فقط زمانی احساس خوبی نسبت به خودم پیدا میکنم که اینطور به نظر برسم.» ما شرایط خاصی رو برای خودمون قرار میدیم که قبل از اینکه بتونیم خودمون رو به طور کامل بپذیریم، باید استاندارد خاصی رو رعایت کنیم.
تصویر بدنی مثبت چی هست؟
تصویر بدنی مثبت اقدامی در جهت پذیرش ظاهر و بدنمون بدون توجه به نوع، شکل و اندازه اون هست. داشتن داشتن تصویر بدنی مثبت باعث میشه که حتی اگه با تصویر بدنهای مختلف در رسانههای اجتماعی روبرو بشیم بدن و ظاهرمون رو بپذیریم. اگه با تصویر بدنمون مشکل داریم، تصویر مثبت میتونه به ما کمک کنه احساس بهتری نسبت به خودمونن داشته باشیم. با تفکر مثبت در مورد ظاهرمون، میتونیم احساس راحتی و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشیم.
تغییر طرز فکر ما در مورد بدن و ظاهرمون میتونه زمان بر باشه. ممکن هست در بعضی روزها بیشتر از روزهای دیگه احساس سختی کنیم. اشکالی نداره پذیرش بدنمون یک فرآیند هست. راهکارهای زیر میتونه در ایجاد یک تصویر مثبت از بدنمون به ما کمک کننده باشه تا احساس بهتری نسبت به خودمون داشته باشیم:
• متمرکز باشیم بر اینکه چه احساسی داریم و از سلامتیمون بیش از ظاهرمون مراقبت کنیم.
• ظاهرمون رو بپذیریم و اون رو با ظاهر دیگران مقایسه نکنیم.
• وزن ، بدن، شکل، اندازه ظاهرمون رو به عنوان مهمترین فاکتور در نظر نگیریم.
• حتی اگه تصویر بدنی مثبتی نداریم، نظر منفی هم نداشته باشیم و خودمون رو با هر ظاهری بپذیریم.
• تمرکز بر موضوعاتی که به ما احساس قدرتمندی میدن.
• قبل از قبول استانداردها اونها رو مورد سوال قرار بدیم.
چکار کنیم اگه مدام نگران تصویر بدنی منفیمون هستیم؟
1- با خودمون مهربون باشیم
در قدم اول خودمون رو با هر ظاهری که داریم بپذیریم و با خودمون مهربون باشیم. از مقایسه خودمون با تصاویری که در مجلات و یا شبکه های مجازی میبینیم دوری کنیم و این رو در نظر بگیریم که تصاویری که اغلب در شبکههای مجازی دیده میشه در واقعیت "بی نقص" نیستن و اونها منعکس کننده ظاهر مردم در زندگی واقعی نیستن و حتی امکان تغییر اون وجود داره.
2- تاثیر شبکههای اجتماعی رو کم کنیم
حواسمون به شبکههای اجتماعی باشه که چطور به طور نامحسوسی بر تصویر بدنی منفی ما تاثیر میذارن. در شبکههای اجتماعی ممکنه با تصاویر مختلفی از افرادی که تناسب اندام دارن مواجه بشیم و ناخودآگاه خودمون رو با افراد مختلف مقایسه کنیم، و در نهایت فشارهای زیادی رو از داشتن «بدنی عالی» در ما ایجاد بشه. اکانتهایی رو که به ما احساس بدی می دن رو حذف کنیم و دنبال کننده اونها نباشیم. در عوض اکانت هایی رو دنبال کنیم که احساس خوبی در ما ایجاد میکنن.
3- مثبت فکر کنیم و با دوستانی باشیم که احساس مثبتی رو به ما القا میکنن
به جنبههای مثبت از خودمون فکر کنیم و بر روی اونها متمرکز باشیم. قطعا در ظاهر ما نقطه مثبت وجود داره که ما اون رو دوست داریم، پس میتونیم همون ویژگی مثبت رو متمرکز بشیم و رفته رفته نکات منفی رو از خودمون دور کنیم.
4- با افراد مورد اعتماد صحبت کنیم
صحبت در مورد احساسات منفی نسبت به خودمون باعث میشه احساس همدلی و حمایت رو دریافت کنیم. میتونیم با افرادی که مورد اعتماد خودمون هستن صحبت کنیم. این میتونه والدین ما یا اعضای خانواده و یا حتی یک دوست نزدیک باشه. در بعضی شرایط حتی میتونیم از یک مشاور برای صحبت کمک بگیریم.
کلام آخر اینکه، موضوع تصویر بدنی منفی در جامعه امروز در حال گسترش هست و این میتونه به لحاظ جامعه شناختی، روانشناختی و حتی اقتصادی پیامدهای نامطلوبی داشته باشه. با پذیرش تصویر بدنی خودمون و دیگران میتونیم ارتباطات موثرتری داشته باشیم و کمک کنیم تا همه افراد احساس راحتی در جامعه داشته باشن. حالا تو از تجربه خودت درباره تصویر بدنی بگو