چند راهکار ساده و موثر برای کاهش مصرف آب توی خونه

میانگین مصرف آب در ایران چقدر هست؟

طبق آمار سرانه مصرف آب خانگی در کشور ما بسیار بالاتر از میانگین جهانی هست، با توجه به اینکه طبق استانداردهای جهانی میزان مصرف آب 150 لیتر برای هر نفر محاسبه میشه اما هر شهروند ایرانی به طور میانگین روزانه 190 لیتر آب مصرف میکنه. این در حالی هست که میانگین مصرف آب فقط در شهر تهران به حدود 250 لیتر برای هر نفر هم می رسه. برای مثال در روز 19 مرداد 1400 مصرف آب تهران سه میلیارد و ۴۸۲ میلیون لیتر بوده که فقط 1/0 نسبت به سال قبل کاهش داشته و این یعنی باوجود درگیر شدن با بحران کم آبی، هنوز هم کاهش مصرف چشمگیری نداشتیم.

با اینکه منابع آبی محدودی داریم، مصرف آب بالایی داریم

درواقع با وجود اینکه کشوری کم آب به شمار میریم و به دلایل مختلف دچار بحران آب هستیم، اما بیشتر از کشورهایی که از نظر منابع آب وضع مطلوبی دارن آب مصرف میکنیم. برای مثال متوسط سرانه مصرف آب در بخش خانگی در دنیا 135 تا 140 لیتر در روز به ازای هر نفر هست و این رقم در کشورهای اروپایی که میانگین بارش های بالایی هم دارن، به طور متوسط 130 لیتر در شبانه روز هست.. علاوه بر این، از نظر دسترسی به آب شرب و زیرساخت های انتقال آب در سطح کشورمون وضعیت مناسبی نداریم و هنوز هم  بخش هایی از کشور ما به راحتی به آب شرب و سالم دسترسی ندارن.

سازگاری با کم آبی اولین قدم مقابله با بحران آب در ایران هست

وقتی سرانه مصرف آب در کشورمون رو در کنار بحران هایی که در اثر کمبود آب به وجود میان و نمونه ی اونها رو تقریباً در تمام مناطق کشور میبنیم و اینکه فرآیند تصفیه و انتقال آب بسیار پرهزینه هست قرار بدیم، اهمیت موضوع مصرف درست آب بسیار بیشتر از قبل پررنگ میشه. ما باید زودتر خودمون رو با واقعیتی به نام کم آبی سازگار کنیم و قدم اول این سازگار شدن، از خونه های ما و با چند راهکار ساده شروع میشه و همزمان با مدیریت منابع آب و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی و صنعتی ادامه پیدا میکنه. 

راهکارهای کاهش مصرف آب در خانه یا بهتر بگیم، چه کار کنیم که آب رو درست تر مصرف کنیم

1- زمان حمام رو کمتر و کمتر کنیم

واقعیت اینه که حمام بیشترین سهم رو در مصرف آب توی خونه ها داره و تقریباً در هر دقیقه استحمام حدود 40 لیتر آب مصرف میشه. خوبه که سعی کنیم تا اونجا که میتونیم زمان استحمام رو کمتر کنیم و براش برنامه داشته باشیم، 5 دقیقه استحمام برای تمیز شدن کافیه، بررسی سبک های زندگی نشون داده فردی که یک روز در میان حدود 5 دقیقه استحمام میکنه، از کسی که هفته ای دوبار استحمام طولانی مدت داره، هم آب کمتری مصرف میکنه و هم بهداشت بالاتری داره. علاوه بر این، استفاده از سردوش های کم مصرف تاثیر خیلی زیادی روی کاهش مصرف آب داره.  

2- توی دستشویی هم حواسمون به کم مصرف کردن آب باشه

دستشویی و روشویی بعد از حمام بیشترین سهم مصرف آب رو دارن. راهکارهای ساده ای برای این کاهش مصرف وجود داره، مثلا خوبه که ظرفیت سیفون توالت رو با گذاشتن یک جسم حجیم و سنگین (مثل آجر و یا بطری پر از آب) کم کنیم. علاوه بر این حواسمون باشه که سیفون توالت نشتی نداشته باشه چون در اغلب اوقات سیفون ها بدون اینکه متوجه باشیم در حال هدر دادن آب هستن. در کنار این موضوع، خیلی مهمه که موقع مسواک زدن، اصلاح صورت و یا شستن دست شیر آب رو ببندیم. همونطور که میدونیم مدت زمان مناسب مسواک زدن بین 3 تا 5 دقیقه هست و دست هامون رو باید حداقل 20 ثانیه بشوریم، پس با بستن شیر آب در طی این مدت میتونیم آب زیادی رو صرفه جویی کنیم.

3- ظرف¬ها رو با آب کمتر هم میشه خوب شست

شستن ظرفها بخش مهمی از مصرف آب در خونه ها رو به خودش اختصاص میده، خوبه که قبل از شستن ظرف ها تا اونجا که ممکنه باقیمونده غذا رو با یک دستمال پاک کنیم و بعد اونها رو بشوریم، موقع شستن ظرف ها با مایع ظرفشویی شیر آب رو ببندیم و در مرحله آخر از فشار کم آب برای آبکشی استفاده کنیم. 

4- از ماشین ظرفشویی و ماشین لباسشویی به وقتش استفاده کنیم

استفاده درست و به موقع از ماشین ظرفشویی و ماشین لباسشویی میتونه تاثیر مهمی توی کاهش مصرف آب و انرژی داشته باشه. کافیه از اونها با ظرفیت کامل و در زمان های غیر پیک مصرف و درصورت امکان روی حالت ECO استفاده کنیم (این حالت در اکثر ماشین های ظرفشویی و لباسشویی جدید وجود داره و تاثیر زیادی روی مصرف کمتر آب و برق داره). خوبه بدونیم برخلاف تصور ماشین ظرفشویی نسبت به شستشوی دستی، آب و برق و شوینده کمتری مصرف میکنه.

5- راهکارهای جدید و جذاب رو تجربه کنیم

این روزها استفاده از آب خاکستری بخش بزرگی از راهکارهای کاهش مصرف آب به شمار میره. چند راهکار رو باهم مرور کنیم:

•  استفاده از روشویی هایی که آب شستشوی دست و صورت رو وارد محفظه سیفون توالت میکنن و در حقیقت به جای آب تمیز، از آب خاکستری برای سیفون توالت استفاده میکنن. 
•  از آب شستشوی سبزیجات یا حبوبات میشه برای آبیاری گیاهان و باغچه استفاده کرد؛ با توجه به اینکه این آب فاقد مواد شوینده هست، بدون هیچ ضرری میشه از اون برای گیاهان و باغچه استفاده کرد. کافیه فقط این آب رو در بطری های مناسب ذخیره کنیم و استفاده کنیم.
•  جمع آوری آب باران یکی از راهکارهای جذاب بازچرخانی آب هست. این کار رو میشه با هدایت آب ناودان یا پشت بام به مخزن ها و یا منبع های کوچک و بزرگ انجام داد و از آب ذخیره شده برای آبیاری بافچه یا هر مصرف دیگه ای استفاده کرد. 
•  همونطور که در مقاله آب خاکستری به اون اشاره کردیم، در کشورهای پیشرفته با استفاده از سیستم های تصفیه خانگی، آب خاکستری حاصل از شستشوی ظروف یا ماشین لباسشویی و ظرفشویی رو تصفیه میکنن و از اون برای مصارف مختلف استفاده میکنن؛ این روش نیاز به هزینه و امکانات مناسب داره اما در حال تبدیل شدن به یک رویه در ساختمانهای سبز هست.

و چند راهکار ساده ی دیگه برای کمتر مصرف کردن آب

• آبیاری گیاهان حیاط و باغچه رو در صبح زود یا شب انجام بدیم تا آب کمتری تبخیر بشه و خاک بتونه آب بیشتری به خودش جذب کنه. اگر حوصله داریم با یک مخزن کوچک و چند متر شیلنگ آب میتونیم سیستم آبیاری قطره ای خودمون رو داشته باشیم.
• اغلب ما از کولرهای آبی استفاده میکنیم که علاوه بر مصرف برق، مصرف آب بالایی هم دارن، نصب یه سایبان ساده میتونه کاهش چشمگیری توی مصرف آب کولرهای آبی داشته باشه.
• حیاط خونه هامون رو نشوریم حتی اگر از آب چاه برای این کار استفاده میکنیم، اینکار به هیچ عنوان توچیه نداره وقتی میتونیم با یک جاروی ساده اون رو تمیز کنیم.

با انجام دادن راهکارهای ساده درست مصرف کردن آب، اونها رو تبدیل به عادت میکنیم

خیلی خوبه که ما هم این راهکارها رو توی خونه هامون و همراه با کودکان انجام بدیم، کودکان خیلی زود یاد میگیرن و توی اجرای این راهکارها استوار تر هستن و استفاده درست از آب توی ذهنشون نقش میبنده. علاوه بر این سعی کنیم که این سبک از زندگی رو تمرین کنیم و تجربه این کارها رو با دیگران به اشتراک بگذاریم و توی آگاهسازی و فرهنگسازی به جامعه مون کمک کنیم؛ یادمون باشه هر کاری که انجام بدیم، تاثیر خودش رو میگذاره هرچند که کوچک باشه. شما برای کاهش مصرف آب توی خونه چه راهکارهایی رو انجام میدین؟!