امروزه بیشتر از هر زمان دیگه ای در حال مواجه شدن با پیامدهای گرمایش جهانی و تغییر اقلیم هستیم؛ پدیده هایی مثل خشکسالی، کاهش بارش ها، کم آبی و از بین رفتن پوشش های گیاهی که تولید و انتشار گازهای گلخانه ای و به خصوص دی اکسید کربن و متان نقش اصلی رو در ایجاد اونها دارن؛ ما باید خیلی سریع و موثر تولید و انتشار گازهای گلخانه ای رو کاهش بدیم، اما اول باید تاثیر فعالیت های خودمون رو در تولید گازهای گلخانه ای بدونیم.
ردپای کربن چیه و چرا باید بهش توجه کنیم؟
یکی از مفاهیم مهمی که به ما برای دونستن تاثیر فعالیت هامون در تغییر اقلیم کمک میکنه مفهوم ردپای کربن (Carbon Footprint) هست؛ به زبان ساده ردپای کربن معیاری برای اندازه گیری میزان دی اکسید کربن و متان تولید شده توسط فعالیت های مختلف در یک مدت زمان مشخص هست.
ردپای کربن رو در کجاها میشه دید؟
رد پای کربن رو میشه به طور مستقیم و غیر مستقیم در فعالیت ها و محصولات مختلفی مثل چرخه تولید و مصرف سوخت های فسیلی، حمل و نقل، استخراج معادن، تولید و مصرف مواد غذایی و کالاهای مختلف، فعالیت های عمرانی و فعالیت های روزمره مثل آشپزی و حتی وبگردی دید. بله، حتی استفاده از گوشی موبایل و اینستاگرام هم ردپای کربن رو درخودش داره. برای مثال وقتی شما آشپزی و یا رانندگی میکنین به طور مستقیم در تولید گازهای گلخانه ای نقش دارن، اما وقتی یک محصول رو میخرین یا از انرژی برق استفاده میکنین به طور غیر مستقیم در انتشار کربن سهیم هستین، چون در مسیر تولید اون محصول و یا انرژی ای مثل برق، سوخت های فسیلی مصرف شدن که مهمترین عامل افزایش گازهای گلخانه ای هستن.
چرا باید به ردپای کربن توجه کنیم؟
در حقیقت اگه از ردپای کربن فعالیت ها و یا محصولات مختلف اطلاع داشته باشیم و به اون توجه کنیم، میتونیم با انتخاب سبک زندگی مناسب، فعالیت ها و محصولاتی که ردپای کربن کمتری دارن، به کاهش تولید و انتشار گازهای گلخانه ای کمک کنیم.
ردپای کربن یک شهروند
برای مثال یک شهروند آمریکایی به طور میانگین سالانه حدود 50 تن دی اکسید کربن تولید میکنه. بیشترین ردپای کربن توسط یک شهروند به ترتیب مربوط به حمل و نقل (رانندگی، پرواز و حمل و نقل عمومی)، مصارف خانگی انرژی (برق، گاز و آب) و مواد غذایی (گوشت قرمز و لبنیات) هست. میانگین ردپای کربن در سطح دنیا حدود 10 تن برای هر نفر در یک سال هست و این میزان به سبک زندگی و صنعتی یا پیشرفته بودن یک جامعه خیلی بستگی داره. جوامع صنعتی بیشتر میزان ردپای کربن رو دارن و جوامع روستایی کمترین میزان ردپای کربن.
چطور میتونیم ردپای کربن خودمون رو کاهش بدیم
راهکار های ساده ای برای کاهش ردپای کربن در زندگی روزمره وجود داره، برای مثال استفاده کمتر از خودرو توسط یک نفر میتونه تا 3 تن ردپای کربن رو در یک سال کاهش بده و یا استفاده از خودروهای الکتریکی و یا کاهش سفر با هواپیما میتونه باعث کاهش تولید حدود 2 تن دی اکسید کربن در یک سال بشه.
استفاده از انرژی های تجدید پذیر مثل نور خورشید، بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان ها، استفاده کمتر از گوشت قرمز و انتخاب رژیم گیاهخواری، استفاده بیشتر از دوچرخه، خودروهای الکتریکی و حمل و نقل پاک و توجه به بازیافت، همه و همه راهکارهایی هستن که به کاهش ردپای کربن توسط شهروندان کمک میکنن.
داشتن سبک زندگی پایدار و محیط زیستی، یه راهکار مهم برای کاهش ردپای کربن
واقعیت اینه که حرکت به سمت یک سبک زندگی پایدار و محیط زیستی یکی از مهمترین راهکارهای کاهش تولید گازهای گلخانه ای در دنیا هست.در کنار این سبک زندگی، دنیا در حال توجه به تولید محصولاتی هست که در چرخه تولید و مصرف اونها علاوه بر کاهش مصرف پلاستیک و توجه به موضوع بازیافت، ردپای کربن کمتری وجود داشته باشه. برای مثال شرکت اکیا که از شرکت های بسیار بزرگ تولید محصولات خانگی هست، به سمت کاهش ردپای کربن خودش در فرایند تولید و عرضه محصولات رفته به طوری که فقط در سال 2019 حدود 25 میلیون تن کمتر گازهای گلخانه ای تولید کرده.
حواسمون به ردپای کربن باشه
توجه به ردپای کربن و انتخاب کردن فعالیت ها و یا محصولاتی که ردپای کربن کمتری ایجاد میکنن کار سختی نیست؛ راهنماها و وبسایت هایی وجود دارن که ردپای کربن ما رو بر اساس فعالیت هامون محاسبه میکنن و راهکارهایی برای کاهش اون میدن. مهم اینه که به تاثیر فعالیت های روزمره خودمون روی انتشار گازهای گلخانه ای و به دنبال اون گرمایش جهانی و تغییر اقلیم توجه کنیم و تغییرات کوچکی در سبک زندگیمون، ایجاد کنیم.
مقاله های مرتبط:
توی اپلیکیشن تیک نیک میتونی یه سبک زندگی محیط زیستی رو با کلی محتوا و اطلاعات مفید تمرین کنی، دوچرخه سواری و پیاده روی بکنی و درخت به زمین هدیه بدی!
