ما معمولا برای اینکه بتونیم احساسات افراد رو بخونیم، باید بتونیم تمام صورت اونها رو ببینیم. اینکه اونها می خندن، اخم می کنن، بی حوصله و خسته می شن یا می ترسن، در شرایط عادی به وضوح قابل مشاهده هست اما در شرایطی که تقریباً همه افراد از ماسک استفاده می کنن، ما باید اطرافیانمون رو با نشانههایی محدود درک و ارزیابی کنیم و اقدام به برقراری ارتباط کنیم.
مثلا در شرایط عادی زمانی که در خیابان در حال راه رفتن هستیم اگه سهواً به کسی تنه بزنیم، معمولا با لبخندی اثرگذار عذرخواهی میکنیم، اما در زمان استفاده از ماسک، تمام کاری که می تونیم انجام بدیم اینه که جمله "ببخشید" رو به زبون بیاریم، که حتی ممکنه خوب شنیده نشه و اثرگذاری لازم رو نداشته باشه. یا حتی گاهی دیده میشه افراد برای اینکه بتونن باهم راحت تر صحبت کنن ماسک رو پایین میکشن...در حالی که در شرایط فعلی همه ما باید برای برقراری ارتباط و دریافت همدلی با داشتن ماسک به صورت، روش خودمون رو تغییر بدیم چون کانال ارتباطی ارائه شده توسط صورتمون به شدت محدود شده.
هنوز هم میشه به چشم ها اعتماد کرد
به گفته یکی از محققان "نگاه عاطفی در یک چهره هنوز هم می تونه قدرت داشته باشه". در پژوهشی از این محقق دو گروه در نظر گرفته شده. گروه اول (100 نوجوان در سنین 14-18 سال) و گروه دوم (10 قضاوت کننده بین سنین 27 تا 61 سال). قضاوت کنندگان باید از روی چشمهای نوجوانان پی به احساسات اون ها میبردن و باید به تنهایی قادر به تشخیص دقیق احساسات شاد، غمگین و عصبانی از چشمانشون میشدن. اکثریت (۷۹٪) تونستن دقیقاً تشخیص درست بدن. قطعاً برخی در این تمرین از بقیه بهتر عمل میکنن. اما اگر قضاوت احساسات از روی چشم برامون سخته، یافتههای این تحقیق امید به بهبودی رو نشون می ده و اون رو "آموزش بیان چهره" نام گذاری میکنه که با این آموزش تشخیص احساسات از روی چشم برامون راحتتر میشه.
این 4 روش به ما کمک می کنه تا از چشم و سایر اعضای غیرکلامی صورتمون در زمان زدن ماسک به خوبی استفاده کنیم:
1. از اطلاعات ابرازشده توسط چشم ها استفاده کنیم
از اونجایی که نحوه نگاه کردن و انتقال احساسات با چشمهامون به صورت اتوماتیک اتفاق میافته بنابراین قابل کنترل نیست حتی اگه ما قصد پنهان کردن اون رو داشته باشیم موفق نمیشیم. این نگاه میتونه به عنوان مطمئنترین راهنمایی باشه که حتی اگه ماسک هم به چهره داشته باشیم میتونیم از پس برقراری ارتباط به خوبی بر بیایم. مطالعات نشون داده که در زمان عمیق شدن احساسات درونیمون، به صورت غیرارادی سیستم عصبی مغزمون پیام ها رو از چشم انتقال میده.
2. از ابروها در زمان برقراری ارتباط استفاده کنیم
در زمان خوشحالی یا ناراحتی، این فقط چشمهامون نیستن که تغییر حالت میدن بلکه حالت قرار گرفتن ابروها هم تغییر میکنه. وقتی عصبانی میشیم، ابروهامون حالت "V" رو تشکیل می دن اما وقتی خوشحال هستیم، مثل یک "U" برعکس میشن. به عبارت دیگه ممکنه دهانمون توسط یک ماسک پنهان بشه، اما ابروهای ما هنوز هم می تونن پاسخگوی احساساتمون باشن و میتونیم از این اطلاعات در خوندن احساسات دیگران استفاده کنیم.
3. قدرت زبان بدن رو در نظر داشته باشیم
ما در تعامل با دیگران مخصوصاً زمانی که خارج از خونه هستیم، بیش از چشمامون از زبان بدن برای انتقال احساسات و پیامهامون استفاده میکنیم. به طور مثال دستها در انتقال پیامها نقش بسیار مفیدی ایفا میکنن. تحقیقات در مورد ارتباطات روشن میکنه که این عناصر گفتاری "زبان بدن" راهنمای مهمی برای سنجش احساسات، صداقت و اهداف دیگران هستن. به همین ترتیب، خوندن این نشانهها در دیگران به ما کمک میکنه تا درک کنیم چه احساسی داریم.
4- به خودمون و دیگران فرصت بدیم
در شرایط فعلی همه در تلاشیم تا در دنیای اجتماعیمون مثل روزهای عادی (روزهای بدون ماسک) ارتباط معمول خودمون رو داشته باشیم و از اونجایی که ممکنه موفق نشیم، عصبی میشیم و این فقط اوضاع رو بدتر میکنه. باید در نظر داشته باشیم که مدتی طول میکشه تا همه اینها حل بشه و باید به خودمون و اطرافیانمون فرصت انطباق با شرایط فعلی رو بدیم.
در نهایت اینکه دنیای ارتباطات عاطفی مطمئناً در حال تغییر هست بنابراین، با استفاده از این مراحل ساده می تونیم شانس برقراری ارتباط با افراد رو از دست ندیم و زندگیمون رو همچون گذشته ادامه بدیم.